Regelovertreding en incidenten bij BRZO-bedrijven

Een longitudinale benadering

Nederland is de laatste jaren opgeschrikt door een aantal ernstige incidenten in de chemische industrie. Bedrijven met grote hoeveelheden gevaarlijke stoffen worden over het algemeen jaarlijks geïnspecteerd op basis van het Besluit risico’s zware ongevallen (Brzo). Marieke Kluin en collega’s hebben de inspectierapporten van 494 van deze bedrijven onder de loep genomen om in kaart te brengen welke regels deze bedrijven overtreden en of er achterliggende patronen te ontdekken zijn die voorspellend kunnen zijn voor toekomstige incidenten.

Conclusie

Uit de analyse blijkt dat 9 op de 10 bedrijven de regels weleens overtreedt. Gemiddeld zijn er 15 overtredingen per bedrijf geregistreerd. Een klein aantal ‘notoir overtredende’ bedrijven (7%) is hierbij verantwoordelijk voor een kwart van alle geregistreerde overtredingen. Verder blijkt dat bedrijven die de regels overtreden, veel verschillende regels overtreden. Het gaat daarbij om overtredingen op het gebied van externe veiligheid, ongevalsrisico en milieuschade.

Op basis van de data hebben de onderzoekers patronen ontdekt waarbij de bedrijven in 3 groepen ingedeeld kunnen worden:

• bedrijven waarbij de overtredingen toenemen
• bedrijven waarbij de overtredingen afnemen
• bedrijven waarbij de overtredingen gelijk blijven

Bedrijfskenmerken en de branche hangen slechts in beperkte mate samen met deze indeling. In een deelstudie zijn de onderzoekers nagegaan of incidenten en de ernst ervan te voorspellen zijn aan de hand van eerdere patronen van regelovertreding, eerder gemelde incidenten en een aantal bedrijfskenmerken. Dit lijkt tot op heden niet het geval te zijn. Dit geldt ook voor de inzet van toezicht.